Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang dự thảo Luật đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt quy định về quy hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội, tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương và cơ quan nhà nước tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc.
Theo đó, dự thảo Luật có những quy định vượt trội so với các luật hiện hành về chính sách phát triển và các ưu đãi đầu tư cho các đối tượng tại 3 đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc phục vụ mục tiêu khai thác triệt để tiềm năng kinh tế hành chính, làm cho các đặc khu có sức cạnh tranh quốc tế, có sức lan tỏa, trở thành cực tăng trưởng của cả nước.
Nhà nước có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi nhằm thu hút đầu tư đối với những ngành kinh doanh đặc thù của từng đặc khu như tại Vân Đồn là công nghiệp hỗ trợ phát triển công nghệ cao, du lịch sinh thái, dịch vụ hàng không… tại Bắc Vân Phong là công nghệ thông tin điện tử, cảng biển và dịch vụ hậu cần… tại Phú Quốc là du lịch, dịch vụ thương mại, dịch vụ y tế…
Về thủ tục đầu tư kinh doanh, dự thảo cắt giảm tối đa ngành nghề kinh doanh có điều kiện áp dụng cho 03 đơn vị trên so với Luật Đầu tư hiện hành, các trình tự, thủ tục đăng ký đầu tư kinh doanh cũng được rút gọn, đơn giản hóa, không thực hiện thủ tục quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng và UBND cấp tỉnh theo quy định tại Luật đầu tư.
Đối với chính sách ưu đãi về đất đai, nhằm tạo tác động mạnh mẽ cho các nhà đầu tư kinh doanh, thời hạn thuê đất tại dự thảo Luật là 99 năm đối với dự án khu hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển, y tế, giáo dục và ngành, nghề trọng tâm ưu tiên phát triển của 03 đơn vị hành chính – kinh tế đặc biệt (phải xin ý kiến của Thủ tướng Chính phủ) thay vì 70 năm theo quy định hiện hành.
Đối với nhóm chính sách ưu đãi về thuế, dự thảo Luật có những ưi đãi về thuế xuất/ nhập khẩu, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế tiêu thụ đặc biệt. Cụ thể, khách du lịch được mua hàng hóa miễn thuế ở khu phi thuế quan với tổng giá trị không quá 2 triệu đồng/01 người/01 ngày cao hơn so với cơ chế đối với khu kinh tế, khu công nghệ cao trong nước là 1 triệu đồng/ 01 người/ 01 ngày. Nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu để sản xuất kinh doanh của dự án được miễn thuế nhập khẩu thời hạn là 7 năm còn đối với quy định hiện hành là 5 năm. Các dự án đầu tư được phân loại đóng thuế thu nhập doanh nghiệp theo 04 mức: 10% thu nhập trong cả thời hạn, 30 năm, 15 năm, 10 năm, có quy định về miễn thuế và giảm thuế riêng. Dự án đầu tư bất động sản chịu thuế TNDN là 17% trong 10 năm thấp hơn với thuế TNHDN tại KCNC, KKT l mức thuế là 20%. Quy định này rất có lợi cho doanh nghiệp đầu tư vào đặc khu thay vì KCNC,KKT do được phân loại cụ thể với ưu đãi cao. Các cá nhân làm việc tại đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được miễn thuế thu nhập cá nhân có thời hạn. Đặc biệt, trong khi kinh doanh casino, trò chơi điện tử có thưởng, đặt cược phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt khác cao là 30-35% thì mức thuế TTĐB ở đây được áp dụng 10%/10 năm.
Những ưu đãi trên là sự hỗ trợ tối đa của nhà nước nhằm thu hút nguồn lực đầu tư vào đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt. Tuy nhiên, quy mô về đất đai, dân cư, chính trị của từng đặc khu khác xa nhau. Ví dụ như Phú Quốc xa đất liền nên cần có những ưu đãi thế mạnh về xuất – nhập khẩu, hải quan, hàng không. Bắc Vân Phong, Vân Đồn nên phát triển ưu đãi về kinh doanh, thương mại… Vì vậy, Nhà nước nên xem xét có thêm các quy định về ưu đãi riêng phù hợp với điều kiện của từng đặc khu.
Nguyễn Huyền