Trước sự gia tăng và biến đổi của các yếu tố liên quan đến Thuế, sự hội nhập với nền kinh tế nước ngoài, Hệ thống luật Thuế Việt Nam hiện hành đã xuất hiện nhiều những quy định không còn phù hợp, cần phải sửa đổi và bổ sung. Từ yêu cầu cấp thiết này, Bộ Tài Chính được Quốc hội, Chính phủ giao trách nhiệm chủ trì xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT), Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) và Luật Thuế tài nguyên.

Trọng tâm của cải cách thuế lần này là làm rõ các đối tượng chịu thuế, không chịu thuế cũng như áp mức thuế phù hợp để cơ cấu lại nguồn thu ngân sách theo hướng tăng thu bền vững, phù hợp thông lệ quốc tế. Ngoài ra, các luật về thuế cũng cần bổ sung các quy định tương thích với những ưu đãi  tại các luật mới được ban hành như Luật Hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Luật Đầu tư, Luật Khoán sản v.v.

Đối với thuế GTGT Bộ Tài chính hướng tới việc tăng mức thuế từ 10% lên thành 12% để cân đối nguồn thu ngân sách. Đồng thời sửa đổi thủ tục hoàn thuế để giảm chi phí thuế cho doanh nghiệp.

Đối với thuế TBĐB, Bộ Tài chính xác định tiếp tục tăng thuế đối với những mặt hàng hạn chế tiêu dùng như thuốc lá, xì gà. Theo đó, mức thuế đối với mặt hàng này sẽ tăng từ 70% như hiện nay lên mức 75%; đồng thời áp dụng cả mức thu tuyệt đối từ 1.000 đồng/bao 20 điếu và 1.500 đồng/điếu xì gà. Đáng chú ý, mặt hàng nước ngọt cũng nằm trong danh sách hàng hóa bị đề xuất áp thuế TBĐB.

Về ưu đãi thuế, các ưu đãi phần lớn đều tập trung vào các doanh nghiệp để khuyến khích đầu tư kinh doanh, phát triển nền kinh tế. Đặc biệt là ưu đãi dành cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa: Bộ Tài chính đề xuất phương án áp dụng mức thuế TNDN như sau: Doanh nghiệp siêu nhỏ (doanh thu dưới 3 tỷ đồng/năm) được áp dụng thuế suất 15%; DNNVV (số lao động bình quân không quá 200 người, tổng doanh thu từ 3 – 50 tỷ đồng/năm) được áp dụng thuế suất 17% thấp hơn khá nhiều so với mức thuế TNDN đang áp dụng hiện nay.   

Như vậy, trong quá trình cải cách hệ thống thuế, Bộ Tài chính đã lựa chọn phương án tích cực ưu đãi thuế doanh nghiệp để phát triển nền kinh tế, đồng thời cân đối nguồn thu ngân sách bằng việc tăng thu từ các nguồn thuế khác, mà trước tiên là thuế GTGT và TTĐB.

Lê Thắng